ارتباط میان کرونا و اختلال در چربی خون (دیس لیپیدمی)
مقدمه
کرونا (کووید-۱۹) همچنان در حال افزایش است و سلامتی را بخصوص در کشورهای در حال توسعه بهخطر انداخته است. از طرفی، حدود ۳۰-۶۰ درصد افراد به دیس لیپیدمی مبتلا هستند. که بهعنوان یکی از شایعترین بیماریها در افراد سالم شناخته شده است. بنابراین، دیس لیپیدمی (اختلال در چربی خون) در افراد مبتلا به کرونا یکی از شایعترین بیماریهاست.
متابولیسم و نیمرخ لیپیدی ممکن است بهدلیل کمبود فعالیت و رژیم نامتعادل در طول پاندمیک بدتر شود. با اینحال، شواهد در مورد اینکه آیا دیس لیپیدمی بر پیشبینی و تشخیص بیماری کووید-۱۹ تاثیر میگذارد، متناقض است. در متاآنالیزی نشان داده شد که دیس لیپیدمی یا اختلال در چربی خون شدت بیماری کرونا را افزایش میدهد.
مطالعه مروری و متاآنالیز حاضر، تاثیر دیس لیپیدمی بر شدت و مرگ و میر کووید-۱۹ را بررسی کرده است. این مطالعه همچنین، تاثیر بیماریهای دیگر بر این ارتباط را بررسی کرده است.
دیس لیپیدمی چیست؟
دیس لیپیدمی به غلظتهای غیرطبیعی لیپوپروتئین خون اشاره دارد. و یک عامل خطر عمده برای آرترواسکروزیس، حمله قلبــی و سکته مغزی است. دیس لیپیدمی زمانی رخ میدهد که سطح بالای لیپوپروتئینهای با چگالی کم (مانند LDL) و افزایش غلظتهای تریگلیسرید سرم یا سطح کم و غیر طبیعی لیپوپروتئینهای با چگالی بالا (مانند HDL) وجود داشته باشد.
روش مطالعه
متغیر اصلی در این مطالعه دیس لیپیدمی بود. متغیرهای دیگر مانند دیابت شیرین، فشار خون، بیماری قلبیعروقی، سیگار کشیدن، چاقی و بیماری کبدی نیز در نظر گرفته شدند.
۹ مطالعه با ۳۶۶۳ بیمار در این متاآنالیز در نظر گرفته شدند. میزان شیوع دیس لیپیدمی در این آنالیز ۱۸% (۴%-۳۲%) بود.
پیامد اصلی این مطالعه، پیامد ضعیف میباشد، که بهعنوان مرگ و میر و کووید-۱۹ شدید تعریف میشود.
ارتباط کرونا و دیس لیپیدمی
آنالیز نشان داد که دیس لیپیدمی با کووید-۱۹ شدید مرتبط است. همچنین، ارتباط میان دیس لیپیدمی و پیامد ضعیف بر اساس سن، جنسیت و فشار خون متفاوت بود. اما بر اساس دیابت و بیماریهای قلبیعروقی متفاوت نبود.
کرونا و چربی خون چگونه با هم مرتبط هستند؟
نشان داده شد که اختلال در چربی خون بهطور بالقوه شدت و مرگ و میر مرتبط با کرونا را افزایش میدهد. که این ارتباط بر اساس سن، جنسیت و فشار خون متفاوت است. سن بالا، جنسیت مذکر و فشار خون بالا بر ارتباط میان دیس لیپیدمی و پیامد ضعیف موثر است. این بیان میکند که این ارتباط ممکن است بهدلیل دیگر مشکلات همراه با دیسلیپیدمی باشد تا خود دیس لیپیدمی.
چاقی و بیماریهای مزمن کبدی شامل بیماری کبد چرب ممکن است بر ارتباط میان دیس لیپیدمی و پیامدهای ضعیف تاثیر داشته باشد. به این دلیلکه چاقی و بیماری کبد چرب با تشخیص ضعیفی همراه هستند. با اینحال، ۳ مطالعه بیماری کبد چرب و تنها ۱ مطالعه چاقی را گزارش کرده بودند. بنابراین، متاآنالیز امکانپذیر نبود.
مقدار لیپوپروتئینها و لیپیدهای پلاسما مانند LDL، HDL و تریگلیسریدها اجزای کلیدی در کنترل خطر بیماریهای قلبیعروقی هستند. شاخص ترکیب بدن (BMI) زیاد یک عامل خطر مستقل برای کووید-۱۹ شدید است. نتایج متاآنالیز نشان داد که خطر پیامدهای ضعیف با هر ۵ کیلوگرم/متر مربع افزایش، حدود ۵ درصد افزایش مییابد. افراد دارای اضافه وزن در خطر بیشتری از توسعه دیس لیپیدمی، مقاومت به انسولین، دیابت شیرین، فشار خون، بیماریهای قلبیعروقی و مغزیعروقی هستند. که بهعنوان پیشبینیکننده ضعیف در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شناخته میشوند.
لیپیوپروتئینها و کرونا
HDL برای تحریک انتقال معکوس کلسترول از قسمتهای محیطی به کبد عمل میکند. همچنین، تعدیل سیستم ایمنی را تقویت کرده و به کنترل بیماریهای عفونی کمک میکند. ویژگی آنتیاکسیدانی و ضد التهابی HDL در بیماریهای عفونی مانند آنفولانزا بهطور قابلتوجهی کاهش مییابد. در بیماری کرونا، کلسترول کل، LDL-C و HDL-C شدت کووید-۱۹ را افزایش میدهند و با مرگ و میر همراه میباشند. در حالیکه تریگلیسرید پلاسما معمولا در حین عفونت و التهاب بالا میباشد.
هایپرکلسترولمی (سطح بالای کلسترول خون) موجب اجتماع کلسترول در ماکروفاژها و دیگر سلولهای سیستم ایمنی میشود. که پاسخ التهابی را تحریک میکند. بالا بودن سطح LDL و تریگلیسرید همچنین موجب اختلال اندوتلیال میشود. که بیمار را مستعد ابتلا به عوارض مرتبط با بیماری قلبیعروقی میکند، که باعث افزایش مرگ و میر در کووید-۱۹ میشود.
پاسخ التهابی پایدار که توسط مقدار زیاد سایتوکاین ناشی از ویروس ایجاد میشود، توضیح قابل قبولی برای دیس لیپیدمی و عوارض در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ میباشد.
اصلاح مقدار غیر طبیعی لیپید پلاسما با استفاده از دارو میتواند برای بیماران مبتلا به کووید-۱۹ مفید باشد. بهعنوان مثال، بهبود سطح HDL میتواند موجب بازگرداندن عملکرد انتقال چربی و بهبود ویژگیهای آنتیاکسیدانی، ضد التهابی و تعدیل سیستم ایمنی شوند. مصرف استاتین (دارویی برای کاهش سطوح کلسترول خون) میتواند موثر باشد و خطر پیامدهای بد را در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ کاهش دهد.
سبک زندگی و کرونا
کمبود فعالیت بدنی (سبک زندگی غیرفعال) در افراد دارای اضافه وزن و اختلال در چربی خون (دیس لیپیدمی) در طول پاندمی میتواند موجب تضعیف سیستم ایمنی شود و افراد را در معرض خطر کرونا قرار دهد. وجود همزمانی چندین بیماری مانند بیماریهای قلبیعروقی، ریوی، کلیوی مزمن، کبدی و آسیبهای ارتوپدی نیز با پیامدهای بدتر در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ همراه است.
در طول دوران پاندمی، مردم باید به فعالیت ورزشی تشویق شوند. وخیم شدن وضعیت متابولیک و نیمرخ لیپیدی خطر کووید-۱۹ و همچنین بیماریهای قلبیعروقی را افزایش میدهد. این میتواند موجب اپیدمی بیماریهای قلبیعروقی یا مغزیعروقی پس از دوران پاندمی کرونا شود.
محدودیتهای تحقیق
یکی از مشکلات تحقیقات در مطالعه متاآنالیز حاضر، فقدان اطلاعات در مورد مصرف داروها در این افراد بود. همچنین، بیشتر مطالعات تریگلیسرید، LDL، HDL و چاقی را که در بیماران مبتلا به دیس لیپیدمی اهمیت دارد گزارش نکردند.
بهعلاوه، مطالعات گنجانده شده به منظور ارزیابی اثر دیس لیپیدمی بر کووید-۱۹ نبوده است. بنابراین، ویژگیهای بیماران مبتلا به دیس لیپیدمی در مقابل افراد بدون دیس لیپیدمی گروهبندی نشدند. بلکه بهصورت پیامد ضعیف در مقابل پیامد غیر ضعیف بود. این به این معناست که در جزییات اندازهگیریهای لیپید فقدان وجود داشت.
نتیجهگیری
دیس لیپیدمی (اختلال در چربی خون) بهطور بالقوه مرگ و میر و شدت کرونا را افزایش میدهد. این ارتباط در بیماران سن بالا، مرد و دارای فشار خون بیشتر بود. در نظر داشته باشید که با دریافت برنامه ورزشی اختصاصی در هر شرایطی میتوانید به ورزش و رژیم خود ادامه دهید.
پیشنهاد میکنیم مقاله “توصیه ورزشی برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ + تمرین HIT در خانه” را مطالعه کنید.
مطالعه